مراقبت های بعد از کامپوزیت

امروزه برای برطرف کردن مشکلات جزئی دندان، داشتن لبخندی زیبا، تغییر فرم و رنگ دندان‌ها از روش کامپوزیت استفاده می‌شود. به طور کلی مهارت و تخصص پزشک در انجام کامپوزیت دندان تاثیر بسزایی در نتیجه نهایی و میزان ماندگاری آن دارد. اما بیمار، خود نیز با انجام مراقبت های بعد از کامپوزیت تاثیر زیادی در انجام این فرآیند دارد.

بعد از انجام کامپوزیت، دندان به دو دسته مراقبت احتیاج دارد: مراقبت های بعد از کامپوزیت در کوتاه مدت و مراقبت بعد از کامپوزیت در بلند مدت. در ادامه هر کدام از آنها را توضیح می‌دهیم.

مراقبت های بعد از کامپوزیت در کوتاه مدت:

طبیعتا با انجام این مراقبت‌ها ظاهر و شکل کامپوزیت مانند جلسه اول باقی می‌ماند.

انتخاب ونیر مناسب:

ونیر یکی از مراقبت های بعد از کامپوزیت است که، همانند یک روکش بر روی دندان‌های نیازمند به کامپوزیت قرار می‌گیرد. همچنین کامپوزیت ونیر نتیجه مطلوبی برای قسمت‌هایی که کمتر در معرض جوییدن غذا هستند همانند دندان‌های پیشین، دارد.

دندان‌هایی که از این روش کامپوزیت استفاده میکنند، نباید در معرض فشار بالا قرار گیرند. پیشنهاد می‌شود اگر آسیب دیدگی دندان زیاد بوده و یا یکی از دندان‌های آسیاب باشد، طبق نظر دندانپزشک از ونیر سرامیکی یا تاج دندان استفاده شود زیرا هر دو برای ترمیم مناسب هستند.

احتیاط در استفاده از کامپوزیت قبل از تمام شدن بی حسی:

اگر دندانپزشک قسمت تحت درمان را بی‌ حس کند، بیمار نیز بعد از درمان باید تا زمان رفع بی حسی از انجام کارهایی مانند جوییدن، گاز زدن و… پرهیز کند. حدود 1 تا 2 ساعت طول می‌کشد تا بی حسی رفع شود. در این مدت توصیه می‌شود از مایعات و غذاهای سرد استفاده شود تا آسیبی به کامپوزیت وارد نشود.

رفع مشکلات جزئی:

توصیه می‌شود بعد از گذشت چند روز از درمان، برای انجام معاینات لازم به پزشک خود مراجعه کنید. زیرا گاهی ممکن است بعد از چند روز از درمان کامپوزیت نیازمند اصلاحات جزئی باشد. برای مقال اگر در اطراف دندان احساس تیز داشته باشید و یا در جوییدن مواد وجود مواد اضافی را حس می‌کنید، با پزشک خود در میان بگذارید تا برای رفع مشکل اقدام کند.

وجود ضعف و مشکل در کامپوزیت علاوهبر از دست دادن لبخند زیبا، موجب ایجاد درد در بلند مدت خواهد شد.

اصلاح نحوه قرار گرفتن کامپوزیت:

در مرحله باندینگ، رزین کامپوزیت روی شکستگی‌ها و یا ترک‌های دندان قرار می‌گیرد. این ماده بعد از مدتی سفت شده و به شکل دندان شما در می‌آید. اما قبل از انجام این کار دندان باید کاملا خشک باشد تا این ماده به خوب روی دندان قرار گیرد. این عمل با ابزاری مشابه به درمل انجام شده ک ممکن است منجر به ایجاد حساسیت برای دندان‌ها شود.

همیار پزشک نیز رزین را طوری ترکیب می‌کند تا با دندان بیمار هم‌رنگ باشد. سپس رزین را روی دندان که سطح آن قبلا خشک شده است قرار داده و با دقت به آن فرم می‌دهند. رزین کامپوزیت با استفاده از اشعه مخصوص بر روی دندان محکم شده. پزشک نیز برای از بین بردن تیزی در دندان از شما میخواهد که چند دفعه دهان را باز و بسته کنید. تا زمانی این عمل انجام می‌شود که این ماده به خوبی روی دندان‌ها قرار گیرد.

در آخر قدرت گاز زدن توسط پزشک با ونیر کامپوزیت سنجیده می‌شود. دقت شود این مرحله برای کسانی که کامپوزیت آنها با بی‌حسی همرا بوده است، انجام نمی‌شود. این افراد می‌توانند پس از رفع بی‌حسی به آرامی قدرت گاز زدن را تست کنند.

مراقبت‌ های بعد از کامپوزیت در بلند مدت:

توصیه می‌شود برای بالا رفتن ماندگاری کامپوزیت اقدامات زیر را نجام دهید:

رعایت بهداشت دهان و دندان:

همانطور که می‌دانید حفظ سلامت بهداشت دهان و دندان علاوه بر سالم نگه داشتن دندان‌ها در طول زندگی نقش بسزایی در سلامت دندان‌ها بعد از کامپوزیت دارد. بنابراین توصیه می‌شود برای مراقبت از دندانها بعد از کامپوزیت، هر روز دو بار دندان‌های خود را با خمیر دندان‌های دارای فلوراید مسواک زده و از نخ دندان نیز یک بار استفاده کنید.

در هفته دو برا از دهانشویه مناسب استفاده کنید تا علاوه بر استحکام لثه و دندان‌ها، موجب محکم شدن کامپوزیت نیز می‌شود.

استفاده نکردن ابزاری از کامپوزیت:

کامپوزیت دندان بسیار ظریف است و اگر از آن به درستی استفاده نشود، کیفیت آن کاهش می‌یابد. جوییدن مداد، ناخن، یخ و دیگر مواد سخت آسیب جدی به کامپوزیت وارد کرده و موجب ترک خوردگی و لب پریدگی آن می‌شود.

شکستن آجیل و خشکبار نیز موجب آسیب رساندن به کامپوزیت می‌شود و در مراقبت های بعد از کامپوزیت توجه به این مورد بسیار اهمیت دارد. تمامی این کارها موجب می‌شود عمر مفید کامپوزیت دندان کاهش یابد.

استفاده از رژیم غذایی مناسب:

برای افزایش طول عمر کامپوزیت و ماندگاری دندان‌ها، استفاده از مواد غذایی که باعث ایجاد رنگ یا لکه بر روی دندان می‌شوند، را کاهش دهید و یا اصلا استفاده نکنید. با توجه به امکان رنگ پذیری کامپوزیت مصرف موادی مانند چای، شراب، نوشیدنی‌های رنگی، شکلات، توت‌ها و… منع می‌شود. مصرف دخانیات، جوییدن محصولات حاوی تنباکو نیز موجب تغییر رنگ آن به زرد یا قهوه‌ای می‌شود.

نکته قابل توجه این است که سفید کردن یا بلیچینگ دندان تاثیری در سفید کردن دندان روی کامپوزیت ندارد. بنابراین این مراقب‌های بعد از کامپوزیت را نادیده نگیرید.

دوری از دندان قروچه:

بعضی از افراد با بالا رفتن استرس و اضطراب دچار دندان قروچه می‌شوند که ممکن است این کار را در خواب هم انجام دهند. پیشنهاد می‌شود این افراد از محافظ دندان استفاده کنند تا احتمال شکستگی و لب‌پر شدن کامپوزیت نیز کاهش یابد.

مطلب پیشنهادی: علت دندان قروچه

اجتناب از غذاهای سخت:

یکی از مراقبت های بعد از کامپوزیت ، اجتناب از غذاهای سخت است. مصرف یخ، آجیل، هویج خام و… موجب ترک خوردگی و شکستن کامپوزیت می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود از گاز زدن غذاهای سخت به صورت مستقیم اجتناب شود و آنها را به صورت قطعات کوچک استفاده کنید.

راه‌ های افزایش طول عمر کامپوزیت دندان:

یکی از دغدغه‌های افراد، انجام دادن کاراهایی برای افزایش طول عمر مفید دندان‌های کامپوزیت شده می‌باشد.

راهکارهای زیر به شما کمک می‌کند ماندگاری کامپوزیت افزایش یابد:

• مواد غذایی نباید در میان دندان‌ها باقی بماند. به این منظور حتما از مسواک و نخ دندان استفاده کنید.
• برای از بین رفتن باقی مانده غذاها و همچنین کاهش اسید در دهان، بعد از وعده‌های غذایی آب بنوشید.
• اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های رنگی که از ایجاد لکه پیشگیری کرده و موجب ماندگاری کامپوزیت می‌شود. در صورت مصرف این‌گونه مواد حتما دهان خود را با آب بشویید.
• همانطور که قبلا اشاره کردیم از جوییدن موادی مانند مداد، یخ، ناخن و… پرهیز کنید. زیرا این عادات موجب درآمدن رزین کامپوزیت می‌شود.

مواد غذایی پیشنهادی و ممنوعه بعد از کامپوزیت دندان:

از دیگر موارد مراقبت از کامپوزیت دندان، مصرف مواد غذایی مناسب می‌باشد که تاثیر بسزایی در کیفیت کامپوزیت دارد.

پس از انجام کامپوزیت توصیه می‌شود غذاهایی استفاده شود که از رنگدانه کمتری برخوردارند. همچنین مصرف غذاهایی که نرم می‌باشند از شکستگی کامپوزیت جلوگیری می‌کنند. به این منظور مواد غذایی زیر پیشنهاد می‌شود:
انواع سوپ، آبمیوه‌های طبیعی، تخم مرغ، ماهی، ماکارانی، پوره سیب زمینی، سبزیجات نرم و… گزینه‌های مناسبی هستند.

در مقابل مصرف برخی از مواد سخت موجب آسیب رسیدن به کامپوزیت می‌شوند و طول عمر آن را کاهش می‌دهند. موارد زیر موادی هستند که مصرف آنها بعد از کامپوزیت توصیه نمی‌شود:

• گاز زدن مواد سفت همچون آبنبات
• مصرف میوه‌های سفت مانند هویج
• مواد غذایی که از قند بالا برخوردارند مانند شکلات
• مواد غذایی دارای رنگدانه زیاد مانند چای(میتوانید برای مصرف چای یا قهوه از نی استفاده کنید)
  مصرف دخانیت
• مواد چسبنده مثل آدامس و اسنک زیرا موجب افتادن کامپوزیت‌ها می‌شود.
• دهانشویه‌های حاوی الکل باعث تضعیف مینای دندان شده و سبب افتادن کامپوزیت از سطح دندان می‌شود.

مطلب پیشنهادی: روش های سالم نگه داشتن دندان ها

لوازم بهداشتی جهت مراقبت از کامپوزیت:

استفاده از لوازم بهداشتی مناسب یکی دیگر از راه‌های مراقبت بعد از کامپوزیت است. استفاده از مسواک مناسب، نخ دندان کامپوزیت، دهانشویه مخصوص و خمیر دندان مناسب از جمله این لوازم هستند.

مسواک مناسب: یکی از نکاتی که برای کامپوزیت دندان دارای اهمیت است استفاده از یک مسواک نرم می‌باشد تا از سایش بر روی کامپوزیت پیشگیری کند. برای این کار بهتر است با دندانپزشک مشورت کنید. اندازه سر مسواک یکی دیگر از موارد مهم در انتخاب مسواک مناسب است. به طور معمول سر مسواک با اندازه 2.5 سانتیمتر طول و1.2 سانتیمتر عرض بهترین سایز است.

نخ دندان کامپوزیت: برای مراقبت بهتر استفاده از نخ دندان‌های معمولی که از جنس نایلون موم‌دار هستند نیز پیشنهاد می‌شود. نکته مهم این است که از نخ دندان به درستی استفاده کنید و آن را میان دندان‌ها محکم به بالا و پایین نکشید. این کار را از فاصله میان دو دندان تا لثه ادامه دهید به گونه‌ای که پلاک‌های میان دندان نیز تمیز شوند.

دهانشویه مخصوص کامپوزیت: دهانشویه و قرقره آب نمک نیز مانند موارد قبل تاثیر چشمگیری در سلامت و طول عمر کامپوزیت دارد. توجه کنید از دهانشویه‌ای استفاده کنید که دارای الکل نباشد زیرا الکل باعث زرد شدن کامپوزیت می‌شود. دهانشویه‌های فلورایدی فاقد الکل گزینه مناسبی برای این کار هستند.

کلام آخر:

همانطور که گفتیم کامپوزیت دندان یک درمان جزئی است که موجب تغییرات بزرگ در دندان‌ها می‌شود و لبخندی زیبا به شما می‌بخشد. مراقبت بعد از کامپوزیت از جمله شروطی است که برای داشتن کامپوزیت ماندگار با دوام زیاد انجام میگیرد. فقط کافی است که نکاتی که در این مقاله گفته شد را در کوتاه مدت و بلند مدت رعایت کنید تا خود بتوانید طول عمر کامپوزیت را افزایش دهید.