به ساییدن و یا به هم فشار دادن دندانها، دندان قروچه یا بروکسیسم گفته میشود. دندان قروچه بر دو نوع است: نوع اول زمانی که به صورت ناخودآگاه و در بیداری اتفاق می افتد و دومی در هنگام خواب رخ میدهد. در این مقاله به بررسی علت دندان قروچه میپردازیم.
نوع اولی به دلیل استرس و اضطراب اتفاق افتاده و این عارضه بیشتر در کودکان دیده میشود. اما نوع دوم که چالش بزرگتری محسوب میشود و یکی از اختلالات شایع در خواب بشمار میرود، به دلیل موقعییت نامناسب دندانها، کج بودن دندان و یا جای خالی میان دندانها اتفاق میافتد. همچنین از دیگر علتهای دندان قروچه در خواب مشکلاتی همچون وقفه تنفسی در خواب میباشد. در این مقاله سعی داریم شما را با دلایل مختلف بروز دندان قروچه آشنا کنیم.
دلایل بروز دندان قروچه
فشار دادن دندانها به همدیگر دارای علل مختلفی بوده و همانطور که قبلا اشاره شد در بیداری به دلیل استرس و اضطراب رخ میدهد. در ادامه به دلایل مختلف دندان قروچه در خواب اشاره میشود:
- مشکلات تنفسی و خروپف باعث بروز دندان قروچه در خواب میشود.
- خشم، استرس و یا هیجان نیز موجب فشار دادن دندانها در هنگام خواب است.
- افراد با شخصیتهای پرخاشگری، بیش فعالی و رقابتی بیشتر در معرض دندان قروچه هستند.
- عوارض برخی داروها مانند داروهایی که برای افسردگی مصرف میشوند از دیگر علتهای دندان قروچه است.
- برخی از بیماریهای عصبی مانند هانتینگتون یا پارکینسون نیز باعث بروز آن میشود.
- از دیگر دلایل بروز دندان قروچه میتوان به بیماریهای مربوط به عضلات فک و صورت اشاره کرد.
- سیگار کشیدن، مصرف نوشیدنیهای کافئین دار نیز میتواند علت دندان قروچه در خواب باشد.
- وجود دندانهایی که افتادهاند و یا کشیده شدهاند نیز از اختلالاتی به شمار میرود که موجب بروز دندان قروچه شود.
- دندان قروچه میتواند واکنش بدن نسبت به قرارگیری نادرست دندانها و فکها روی یکدیگر باشد.
- سن افراد نیز از دلایل دندان قروچه است. به طور معمول دندان قروچه در کودکان نسبت به بزرگسالان شایعتر است.
علائم دندان قروچه
موارد زیر از جمله علائم دندان قروچه بشمار میرود:
- فشار زیاد و صدای بلند آن که ممکن است شما را از خواب بیدار کند.
- درد شدید و طولانی مدت در فک و صورت نیز از علت دندان قروچه است.
- بروز سردرد و گوش درد
- خراب شدن دندانهای پر شده میتواند از علائم دندان قروچه باشد.
- خستگی عضلههای فک و درد در گردن، صورت و عضله های فک
- منقبض شدن عضلات فک
- متورم شدن فک پایین نیز میتواند از نشانههای دندان قروچه باشد.
- شکستن و یا خراب شدن دندانهای سالم یکی دیگر از علائم دندان قروچه است.
- سست شدن دندانها
- متورم شدن و خونریزی لثهها نیز از علائم آن بشمار میرود.
- آشکار شدن لایههای عمقی دندان و فرسوده شدن مینای دندان
- زخمهای داخل دهان که به دلیل جوییدن داخل گونه آشکار میشود نیز یکی دیگر از علائم دندان قروچه است.
- بروز اختلالات خواب
- حساس شدن دندانها به سرما و گرما میتواند از نشانه های دندان قروچه باشد.
مطلب پیشنهادی: بهداشت دهان و دندان
عوارض دندان قروچه
فشار دادن دندانها روی هم ممکن است موجب از بین رفتن مینای دندانها شود که در این صورت دندانها به سرما و گرما حساسیت پیدا میکنند. دندان قروچه باعث درد شدید در فک، گوش و سر میشود.
همچنین به هم ساییدن دندانها بر فک تاثیر زیادی میگذارد و موجب تخریب فک و تغییر شکل صورت هم میشود. در صورت داشتن دندان پر شده، فشار دادن دندانها بر روی یکدیگر باعث شکستن مواد پرکننده دندان نیز میشود.
درمان دندان قروچه
بعد از بررسی علت دندان قروچه به روش های درمان آن میپردازیم. به طور کلی برای درمان دندان قروچه دو راه پزشکی و غیر پزشکی وجود دارد که در ادامه به هر دو آنها میپردازیم.
درمان دندان قروچه به روش غیر پزشکی:
- از مصرف نوشیدنیهای کافئین دار در شب خودداری کنید.
- برای رفع دندان قروچه از جوییدن آدامس خودداری کنید.
- به دنبال کاهش استرس خود باشید. نفس عمیق، یوگا و مطالع قبل از خواب توصیه میشود.
- برای کاهش دندان قروچه قبل از خواب یک پارچه گرم را روی مفاصل گیجگاهی قرار دهید.
- سر و گردن خود را ماساژ دهید.
- استفاده از بالش مناسب برای در ست قرار گرفتن موقعیت سر و گردن، یک راه دیگر برای دندان قروچه است.
- از مصرف الکل نیز پرهیز کنید.
- در بیداری برای جلوگیری از دندان قروچه تمرین کنید. برای مثال اگر در بیداری متوجه فشار دادن دندانهای خود بر روی همدیگر شدید، زبان خود را میان دندانهایتان بگذارید.
- سعی کنید از جوییدن اشیایی مانند یخ، مداد و… پرهیز کنید.
درمان دندان قروچه به روش پزشکی
اگر علت دندان قروچه مربوط به دندانها باشد، با انجام کارهایی مثل پر کردن دندان به دنبال رفع مشکلات باشید. استفاده از نایت گارد یا محافظ دندان یکی دیگر از راههای درمان دندان قروچه است. اسپلینت یکی دیگر از راههای موجود برای رفع ساییدن دندانها بهم بشمار میرود. بعضی از اسپلینتها در پایین دندانهای بالا و برخی در بالای دندانها قرار میگیرند.
در این حالت با توجه به طراحی آن یک مانع ایجاد شده تا در هنگام دندان قروچه، اسپلینت به جای دندانها آسیب ببیند. دندانهای کشیده شده و یا فک ناهمتراز نیز از دیگر دلایلی است که موجب بروز دندان قروچه میشود. در این حالت دندانپزشک پیشنهاد میدهد با همتراز کردن فک این مشکل را رفع کنند.
دندان قروچه در کودکان
ساییدن دندانها بر روی هم تنها به بزرگسالان محدود نمیشود بلکه کودکان نیز به این عارضه دچار هستند. حدود 15 الی 30 درصد کودکان دچار دندان قروچه هستند. این مشکل بیشتر در دو زمان آشکار میشود. اولی زمان درآمدن دندانهای شیری و دوم در هنگام در آمدن دندانهای دائمی.
مطلب پیشنهادی: روش های سالم نگه داشتن دندان ها
نامرتبی و همراستا نبودن دندانها، اضطراب و استرس، کمبود مواد مغذی، کرم انگلی، آلرژی و اختلالات غدد درون ریز از جمله علل بروز دندان قروچه در کودکان محسوب میشود. برای رفع این مشکل در درجه اول به دندانپزشک مراجعه کنید تا وضعیت دهان و دندان کودکتان را بررسی کند. همچنین کودک خود را برای انجام تمرینات کششی تشویق کنید تا عضلات کودک شل شود. اگر علت دندان قروچه را بدانیم به راحتی میتوانیم آن را درمان کنیم.
نوشیدن زیاد آب نیز یک راه ساده برای رفع این مشکل است زیر کم آبی خود میتواند از دلایل دندان قروچه محسوب شود.
کلام آخر
همانطور که گفته شد در دندان قروچه دندانها در جهت عقب به جلو روی هم ساییده میشوند که اغلب در این حالت فرد هوشیار نیست و در خواب به سر میبرد. دندان قروچه یکی از اختلالات شایع خواب محسوب میشود که ممکن است ساختار دندانها را تغییر داده و موجب تغییر شکل صورت شود.
ساییدن دندانها به یکدیگر دارای دلایل مختلفی همچون استرس و اضطراب، برخی از بیماریهای عصبی، عوارض داروهای افسردگی، مشکلات تنفسی و… میباشد. همچنین امکان دارد سابقه خانوادگی موجب رنجش شما از دندان قروچه شود. در این مقاله سعی کردین به بررسی علت دندان قروچه بپردازیم. برای رفع این مشکل شما میتوانید با دندانپزشکان مشورت کنید تا بهترین درمان برای رفع دندان قروچه را انجام دهید.