ورم لثه یکی از شایعترین بیماریهای لثه به شمار میرود که حدود 70 درصد مردم با این بیماری دست و پنجه نرم میکنند. لثه از بافت سخت و صورتی ساخته شده که استخوان فک را پوشش میدهد. از آنجایی که این بیماری از اهمیت زیادی برخوردار بوده درصورت مشاهده فورا باید به پزشک مراجعه شود، در این مقاله به معرفی التهاب لثه و علت تورم لثه میپردازیم.
تورم لثه چیست؟
زمانی که بافتهای اطراف دندان دچار التهاب شوند، ورم لثه رخ میدهد. در بیشتر مواقع تورم لثه به دلیل رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان به وجود میآید. اگر مواد غذایی بر روی دندانها و لثه باقی بماند و مسواک زدن به خوبی صورت نگیرد، این باقی مانده غذاها باعث تشکیل جرم میشوند.
این جرم به سختی روی دندانها و لثه قرار میگیرد و تنها با ابزار دندانپزشکی قابل پاکسازی خواهد بود.
تورم لثه از بیماریهای مشکلساز دندان است که در صورت مراجعه نکردن به دندانپزشک و پیشگیری از آن، از لثه به استخوان رسیده و موجب بروز دیگر بیماریها از جمله پیرادندان آماس خواهد شد. بنابراین شناخت علت تورم لثه و اقدام برای درمان آن بسیار مهم است.
سپس شیار بزرگی بر روی لثه ایجاد شده که باعث ورود پلاکها و باکتریها به دورن لثه میشود. با افزایش پلاکها و باکتریها در این شیار، استخوان ضعیفتر شده تا زمانی که بافت استخوان به صورت کامل از بین رفته و دندان نیز از لثه جدا میگردد.
علائم التهاب لثه
تورم لثه دارای نشانههایی میباشد که در ادامه آنها را مختصر توضیح میدهیم. افرادی که یک یا چند مورد از این نشانهها را داشته باشند، به التهاب لثه دچار شدهاند:
بوی بد دهان
بوی بد دهان یکی از باکتریهای دهانی که باعث تشکیل جرم میشوند، درون دهان مواد شیمیایی آزاد میکنند که باعث به وجود آمدن بوی بد دهان میشوند. از این رو برای از بین بردن این بوی بد لازم است بهداتش دهان و دندان رعایت شود و به طور مرتب از مسواک و خمیر دندان استفاده شود.
اما این دو مورد بوی بد ار به طور موقتی از بین میبرند و بعد از گذشت مدتی بوی بد دهان مجددا برمیگردد. بنابراین برای رفع این مشکل باید به پزشک مراجعه کرد.
مزه بد دهان، وجود چرک میان دندانها و یا لثه، به وجود آمدن تغییر در قرارگیری دندانهای مصنوعی، ایجاد فاصله بین دندانها، تغییر موقعیت دندانها نسبت به یکدیگر، به وجود آمدن لکههای قرمز بر روی لثه که در هنگام مسواک زدن باعث خونریزی میشود و لکههای سفید روی دندان که در واقع همان پلاکها هستند از دیگر علائم بیماری التهاب لثه به شمار میروند.
نکته قابل توجه این است که برخی از افراد که به التهاب لثه دچار شدهاند، هیچ کدام از این علائم را نداشتند. به همین دلیل برای تشخیص این بیماری بهتر است به دندانپزشک مراجعه شود تا در صورت بروز التهاب لثه، جهت درمان آن اقدامات لازم را انجام دهید.
مطلب پیشنهادی: بهبود عملکرد مطب دندانپزشکی
دلایل به وجود آمدن بیماری لثه
ورم لثه دارای دلایل بسیاری است که در ادامه رایجترین آنها را معرفی میکنیم:
بهداشت ضعیف دهان و دندان
بهداشت ضعیف دهان و دندان، باعث بروز ورم لثه میشود. در صورتی که به طور مرتب از مساوک و نخ دندان استفاده نشود، جرم بر روی دندان و لثه برای طولانی مدت قرار گرفته و موجب بروز تورم لثه میشود. التهاب لثه نیز باعث سست شدن دندانها شده و در نهایت دندان از لثه جدا میگردد.
وجود آبسه دندان
نفوذ باکتریها به پالپ دندان، باعث به وجود آمدن حفرههایی در دندان میشود. این حفرهها مشکلاتی نظیر درد، تب، التهاب لثه و فک متورم را برای فرد بیمار به همراه دارند. آبسه دندان به راحتی از بین نمیرود و علاوه بر بروز تورم لثه، بعد از گذشت مدت زمان طولانی به استخوان رسیده و مشکلات جدیتری را به وجودمیآورد.
تغذیه نامناسب
تغذیه نامناسب از دیگر علت تورم لثه است. کمبود ویتامینهایی نظیر ویتامین B و C علاوه بر تورم لثه باعث عفونت آن نیز میشود. همچنین علاوه بر بیماریهای لثه، کمبود این ویتامینها باعث بروز کم خونی نیز میشود.
بیماریهای مربوط به لثه
پریودنتال یا همان بیماریهای لثه در اثر تجمع باکتریها در دهان به وجود میآیند. این بیماری نیز باعث متورم شدن لثه میشود.
تورم لثه در بارداری
تورم لثه در زمان بارداری نیز بسیار دیده میشود. برای پیشگیری و درگیر نشدن با این بیماری بهداشت دهان و دندان باید با جدیت بیشتری رعایت شود. علت به وجود آمدن تورم لثه در بارداری به تغییرات هورمونی فرد برمیگردد. علت بروز عفونت لثه در زمان بارداری به دلیل تغییر بدن در آن دوران است که به خوبی توانایی مقابله با باکتریهای دندان را ندارد.
مصرف داروهای خاص
مصرف برخی از داروها باعث تورم لثه میشوند. در این حالت بافت لثه سفت و صورتی رنگ بوده و به راحتی خونریزی نمیکنند. همچنین نسبت به لمس نیز حساس نیستند. تورم لثه به دلیل مصرف دارو، با قطع آن ممکن است تا حدی برطرف شود. در صورتی که نمیتوان مصرف دارو را متوقف کرد، باید با جراحی بافت اضافی لثه برداشته شود.
عفونت
عفونت ناشی از قارچ و ویروس نیز میتواند موجب التهاب لثه میشود. اگر تبخال داشته باشید ممکن است به التهاب حاد لثه هرپسی که خود موجب تورم میشود نیز دچار شوید.
برفک (رشد بیش از حد مخمر طبیعی در دهان) نیز میتواند باعث ایجاد تورم لثه شود. همچنین پوسیدگی دندان اگر به موقع برطرف نشود، میتواند باعث آبسه دندان (ورم موضعی لثه) شود.
مطلب پیشنهادی: سفید کردن دندان با روش های خانگی
سایر علت ها
موارد بالا اصلیترین علل تورم لثه بود. موارد زیر از دیگر علت تورم لثه به شمار میروند:
- جوییدن تنباکو، سیگار کشیدن و مصرف الکل
- استفاده زیاد از کربوهیدراتها و مواد قندی، کمبود ویتامین C و تغذیه نامناسب
- خشکی دهان و کمبود بزاق
- ترمیم نادرست دندانهای خراب
- دندانهای کج که روی یکدیگر قرار گرفتهاند محل تجمع پلاکها محسوب میشود.
- سرطان و بیماریهایی نظیر HIV و AIDS که موجب پایین آمدن سطح ایمنی بدن میشوند.
- تغییرات هورمونی همانند دوره قاعدگی، بارداری، یائسگی و…
- بیماری دیابت که موجب پایین آمدن گردش خون شده و این امر بهبود لثهها را کاهش میدهد.
- استرس زیاد
مصرف چه داروهایی باعث بروز التهاب لثه میشود؟
- فنیتوئین یک داروی ضد تشنج است که در درمان انواع تشنج و صرع مورد استفاده قرار میگیرد.
- سیکلوزپورین که یک داروی سرکوب کننده ایمنی میباشد و بعد از پیوند عضو برای جلوگیری از پس زدن پیوند مصرف میشود.
- مهار کننده کانال کلسیم که از دستهی داروهای قلبی عروقی بوده و جهت برطرف کردن مواردی همانند درد سینه، پرفشاری خون و نامنظمی ضربان قلب مصرف میشود.
درمان تورم لثه
پس از شناخت علت تورم لثه باید به درمان آن بپردازیم. به طور کلی جهت برطرف کردن این مشکل دو روش خانگی و مراجعه به دندانپزشک وجود دارد که هرکدام را به اختصار توضیح میدهیم:
درمان به وسیله مراجعه به دندانپزشک
هنگامی که برای درمان التهاب لثه به نزد دندانپزشک میروید، با توجه به مقدار ورم لثه دندانپزشک یکی از راههای تمیز کردن دندان، تجویز آنتی بیوتیک و عمل جراحی را به شما پیشنهاد میدهد. تمیز کردن دندان خود دارای سه روش اسکیلینگ، روت پلنینگ و لیزر میباشد که انجام هرکدام از آنها به تشخیص دندانپزشک برمیگردد.
آنتی بیوتیکهایی نظیر مینوسیکلین و داکسی سایکلین و دهانشویه ضدعفونی دارای کلرهگزیدین نیز در درمان ورم لثه و برطرف کردن عفونت آن موثر خواهند بود. اما اگر بیماری لثه شدیدتر از این موارد باشد، جراحی فلپ لثه و پیوند استخوان و بافت مورد استفاده قرار میگیرد.
درمان به وسیله روشهای خانگی
استفاده از دهانشویه دارای هیدروژن پراکسید و ژلهای دارای هیدروژن پراکسید برای از بین بردن باکتری نیز بسیار موثر بوده اما دقت شود این دو مورد هیچ وقت قورت داده نشود.
استفاده از چای سبز برای پایین آوردن ورم لثه بسیار موثر بوده زیرا چای سبز دارای آنتی اکسیدانهایی است که هرگونه التهاب در بدن را پایین میآورد.
استفاده از مخلوط جوش شیرین و آب نیز از دیگر روشهای خانگی میباشد. برای انجام این روش ترکیب جوش شیرین و آب را بر روی مسواک ریخته و سپس با آن مسواک بزنید.
استفاده روزانه آب نمک به صورت غرغره ورم لثه را کاهش داده و باکتریها را از بین میبرد.
استفاده از روغن کنجد و یا نارگیل به صورت دهانشویه ورم لثه را کاهش میدهد.
مطلب پیشنهادی: علت دندان قروچه
کلام آخر
ورم لثه از بیماریهای شایع در زمینه دندانپزشکی بوده که افراد زیادی را درگیر خود کرده است. از علائم تورم لثه میتوان به مواردی همچون بوی بد دهان، بروز لکههای سفید روی دندان و لثه، قرمز شدن لثه و خونریزی آن در هنگام مسواک زدن و… اشاره کرد.
بهداشت ضعیف دندان از مهمترین علت تورم لثه به شمار میرود علاوه بر این دلایلی دیگری نیز وجود دارد که در این مقاله به آن پرداختیم.
برای برطرف شدن تورم لثه اقدامات مختلفی وجود دارد که از مهمترین آنها میتوان به تغذیه سالم و بهداشت درست دهان و دندان اشاره کرد.
همچنین بعد از هر وعده غذایی حتما مسواک بزنید و نخ دندان بکشیدو توصیه میشود حداقل هر 6 ماه برایبررسی وضعیت دندانها و لثه به دندانپزشک مراجعه کنید.